10 Manieren van Ontprikkelen

Een poosje geleden heb ik een video serie gemaakt over prikkelverwerking. Hierin heb ik het zowel over onder- als overprikkeling gehad.
Als aanvulling daarop leek het me goed om een artikel en een video (die vind je onderaan deze pagina) te maken over verschillende manieren van ontprikkelen.

In dit artikel noem ik 10 manieren van ontprikkelen die ik gebruik, maar wat werkt is natuurlijk voor iedereen anders. Er zijn nog veel meer manieren, maar deze 10 heb ik de laatste tijd veel gebruikt. Ik hoop dat je er wat aan hebt!

Ontprikkelen is niet voor iedereen even makkelijk. Misschien weet je niet zo goed wat voor jou werkt. In dat geval hoop ik dat je hier wat inspiratie uit kan halen.
Het kan ook zijn dat je het heel lastig vindt om de tijd te nemen voor jezelf om te ontprikkelen. Dit snap ik heel goed. Dit heb ik ook lang gehad (en nog steeds is het niet altijd even makkelijk). Maar ik heb geleerd dat het essentieel is om af en toe jezelf de rust en tijd te gunnen om bij te komen en weer op te laden. Al helemaal in de maatschappij waarin we nu leven. Tenzij je bomvol energie zit of superkrachten hebt, hebben de meeste mensen dit nodig om door te kunnen gaan met de dingen die ze leuk vinden en andere verplichtingen.
Dit geldt overigens niet alleen voor autistische mensen. Iedereen heeft het nodig om af en toe te onprikkelen, op te laden en rustig aan te doen.

10 manieren van ontprikkelen

1- Stimmen
Tijdens mijn Prikkelverwerking Serie heb ik het al over stimmen gehad, daarom ga ik er nu niet te diep op in.
Stimmen staat voor zelf stimulerend gedrag en het kan onder andere helpen om te reguleren, kalmeren of te uiten. En dus ook om met overprikkeling om te gaan.

2 – Fijne kleding
Eén van de eerste dingen die ik doe wanneer ik thuis kom na een drukke dag vol prikkels is mijn ‘normale’ kleding uit doen en vervangen door lekker zittende kleding. Nu draag ik over het algemeen al kleding waar ik me goed in voel wat betreft prikkels, maar thuis loop ik het liefst in mijn joggingsbroek en een warme, zachte trui. De trui laat ik in de zomer vaak achterwege, maar ook in de zomer trek ik lekker zittende, zachte kleding aan dat vooral niet in de weg zit en me daardoor nog meer prikkels bezorgd.

3 – Lichaam voeden
Dit is een hele belangrijke, maar zou je misschien niet als ontprikkelen zien. Eten kan namelijk juist voor extra prikkels zorgen. Maar na een drukke dag of als je overprikkeld bent, word je vaak moe. En je lichaam en brein hebben brandstof nodig om daar weer bovenop te komen. Vandaar dat ik het hier noem. Dus merk je dat je wat extra energie nodig hebt: eet of drink iets wat jij lekker vindt en wat goed voelt. Ikzelf hou van warme dingen (soep, chocomel of thee bijvoorbeeld), maar ook even de tijd nemen voor een goede maaltijd geeft mij extra energie.

4 – Lichaam verzorgen
Dit is iets wat er voor iedereen anders uit ziet. Sommige vinden het fijn om voor zichzelf te zorgen door bijvoorbeeld crème op te doen. Anderen komen helemaal tot rust door een dagje naar de sauna te gaan. Maar iets dat voor de één helpt, kan de ander alleen maar meer prikkels bezorgen. Zelf hou ik ervan om een warme douche te nemen, en de stralen over mijn lichaam te laten lopen. Hiervan kom ik helemaal tot rust.

5 – Fijne muziek
Dit is iets wat waarschijnlijk veel mensen herkennen. Naar muziek luisteren kan een heel positief en rustgevend effect hebben. Dus luister naar wat jij leuk vind, op Spotify, YouTube, de radio, etc. Combineer dit met noice cancelling headphones en mijn autistische brein is heel tevreden.

6 – Alleen zijn
Alleen zijn is voor mij denk ik de belangrijkste. Alleen wandelen in de natuur helpt mij enorm, maar soms is naar buiten gaan en dealen met kleding en weersomstandigheden niet wat ik nodig heb als ik al overprikkeld ben. Soms moet ik een dag inplannen waarop ik het huis niet hoef te verlaten, en zonder al te grote verplichtingen in mijn eentje op mijn kamer kan zitten. Zo’n dag inplannen kan niet altijd, maar ik doe het zodra het kan. Ik heb gemerkt dat ik zo sociale situaties die nog op de planning staan beter aankan.

7 – Mediteren
Dit is misschien niet voor iedereen weggelegd, maar ik zou het wel iedereen willen aanraden! Meditatie is niet gemakkelijk en zeker niet als je al overprikkeld bent, maar ik probeer het desondanks toch dagelijks te doen. Ik merk dat het mij goed doet en dat ik er rustig en kalm van wordt. En hoe meer ik oefen, hoe beter het me lukt deze kalmte te bewaren in een situatie met veel prikkels. Heb je het nog nooit geprobeerd, maar ben je geïnteresseerd, geef het eens een kans 🙂

8 – Polsen onder koude kraan
Dit gebruik ikzelf meer als een acute oplossing. Ik ben er ooit per ongeluk achter gekomen toen ik in een drukke situatie even naar het toilet ging om ‘mijn handen te wassen’. Dat was toen een excuus om even alleen te kunnen zijn. Maar ik merkte dat het koude water over mijn handen en polsen effect had op de chaos in mijn hoofd. Het haalde me uit de chaos en ik kon me focussen op het koude water.
Als ik me nu overweldigd voel ga ik op zoek naar een kraan, in een keuken of een toilet, en hou ik even mijn polsen onder het koude water. Het helpt.

9 – Films en series kijken
Dit is ook iets wat een hoop mensen kunnen herkennen. Aan het einde van de dag of in een pauze vind ik het heel prettig om iets te kijken (serie, film of YouTube). Dit zorgt ervoor dat ik even nergens aan hoef te denken en afleiding heb.

10 – Fijne omgeving
Een fijne omgeving creëren is iets wat ik de laatste tijd steeds vaker doe. Ik steek kaarsjes aan, of doe mijn fairylights of zoutlamp aan. Soms zet ik ook wierook op, maar dit kan ook juist voor extra prikkels zorgen. Ik omring me met zachten dekens, kussens of knuffels, en creëer mijn eigen fijne, knusse omgeving.

Het beste voor mij is natuurlijk een combinatie van de dingen hierboven, haha! Thuiskomen, douchen en omkleding in fijne kleding en dan in mijn eentje een film kijken met kaarsjes aan en een deken om. Doe daar nog even thee en chocola bij en ik kan er weer even tegenaan!

Ik hoop dat deze 10 manieren van mij je een beetje hebben geïnspireerd en dat je jezelf de rust en tijd gunt om op te laden en te ontprikkelen.
Lukt jou dit al aardig? Ga vooral zo door!

Heel veel liefs,

Sanne ☼